Hersenen,gedrag en educatie
Recensie:
Ellis en het verbreinen
Neuropsych Publishers, Amsterdam-Maastricht 2011. ISBN 9789075579475
Janneke van Wijk
Er verschijnen veel boeken over het brein. Ellis en het verbreinen gaat behalve over hersenen ook over gedrag en educatie. De eerste druk van die boek verscheen in 2010 naar aanleiding van de oratie van Jolles. In deze tweede druk zijn recente artikelen toegevoegd. Vooral gaat dit boek over talentontwikkeling. Jelle Jolles deelt de nieuwe inzichten over het functioneren van de hersenen in de hoop dat deze bevindingen een rol kunnen spelen in de dialoog met praktijkprofessionals uit onderwijs en opvoeding. Een geschikt boek voor iedereen die geinteresseerd is in het lerende brein en talentontwikkeling.
Ellis verwijst naar Alice in Wonderland en de grote rol van nieuwsgierigheid, van taal en verbeeldingskracht.
Naast Ellis is 'het verbreinen' een tweede motto van het boek. Dit begrip duidt aan dat de verhouding tussen kind en adolescent dezelfde is als die van larve en pop. En de laatste-moet letterlijk-ook nog verpoppen om zich tot vlinder te ontwikkelen. Analoog moet de adolescent verbreinen tot volwassene.
Het verbreinen verwijst ook naar het veranderde brein van kinderen wanneer ze zich van kind tot adolescent ontwikkelen. Dit proces wordt gestuurd door de omgeving waarin het zich ontwikkelende kind bevindt. Niet alleen ouders en vriendjes/vriendinnetjes maken deel uit van die omgeving; ook docenten spelen een belangrijke rol. Er wordt ingegaan op wat de omgeving zou kunnen doen om het proces van verbreinen bij kind en jongere optimaal te stimuleren. Er wordt gesproken over het belang van steun, sturing en inspiratie. Jolles geeft tips voor docenten en ouders. Uitgangspunt is dat veel tieners er nog niet aan toe zijn om geheel zelfstandig te werken.
Welke factoren bepalen individuele verschillen in schoolprestaties en cognitief functioneren? Wat zijn de verschillen in de hersenontwikkeling tussen jongens en meisjes? Waarom hebben tieners het zo moeilijk met plannen en kiezen en waarom nemen ze zo makkelijk risicos? De rol van biologische factoren en ook sociale en cognitieve processen worden in aparte hoofdstukken besproken.
Jolles pleit voor onderzoek naar de aard van onderwijsinventies van de middelbare en oudere docent. Wat moet er gedaan worden om optimaal gebruik te maken van diens ervaring, en hoe kan beter rekening gehouden worden met functieveranderingen die ook samenhangen met het ouder worden.
Verder stelt hij dat een intrigerende vraag nog niet is onderzocht: hoe komt het dat sommige mensen naarmate ze ouder worden steeds minder openstaan voor nieuwe ervaringen, nieuwe kennis en voor het in beweging blijven in de maatschappij. Jolles stelt: Is het denkbaar dat vormen van 'brain joggen' ook voor de oudere docent gelden dus dat een zekere verandering van aanpak, het opnieuw zich moeten verdiepen in het vak (of in een ander vak) stimulerend zijn voor de verdere persoonlijke groei van de middelbare of oude docent.
Neuropsychologie is een naam voor de wetenschap van hersenen en gedrag.
Meer informatie over Jelle Jolles op www.jellejolles.nl.
Verder verwijs ik graag naar een interview met Jelle Jolles door Thea Vuik 'We hebben elkaar nodig' in het novembernummer van Kunstzone uit 2008
http://kunstzone.nl/magazines/kunstzone-2008/november/we-hebben-elkaar-nodig/?searchterm=jelle%;20jolles
Ellis en het verbreinen
Over hersenen, gedrag & educatie. Jelle Jolles
Neuropsych Publishers, Amsterdam-Maastricht 2011. ISBN 9789075579475
Janneke van Wijk
Er verschijnen veel boeken over het brein. Ellis en het verbreinen gaat behalve over hersenen ook over gedrag en educatie. De eerste druk van die boek verscheen in 2010 naar aanleiding van de oratie van Jolles. In deze tweede druk zijn recente artikelen toegevoegd. Vooral gaat dit boek over talentontwikkeling. Jelle Jolles deelt de nieuwe inzichten over het functioneren van de hersenen in de hoop dat deze bevindingen een rol kunnen spelen in de dialoog met praktijkprofessionals uit onderwijs en opvoeding. Een geschikt boek voor iedereen die geinteresseerd is in het lerende brein en talentontwikkeling.
Ellis verwijst naar Alice in Wonderland en de grote rol van nieuwsgierigheid, van taal en verbeeldingskracht.
Naast Ellis is 'het verbreinen' een tweede motto van het boek. Dit begrip duidt aan dat de verhouding tussen kind en adolescent dezelfde is als die van larve en pop. En de laatste-moet letterlijk-ook nog verpoppen om zich tot vlinder te ontwikkelen. Analoog moet de adolescent verbreinen tot volwassene.
Het verbreinen verwijst ook naar het veranderde brein van kinderen wanneer ze zich van kind tot adolescent ontwikkelen. Dit proces wordt gestuurd door de omgeving waarin het zich ontwikkelende kind bevindt. Niet alleen ouders en vriendjes/vriendinnetjes maken deel uit van die omgeving; ook docenten spelen een belangrijke rol. Er wordt ingegaan op wat de omgeving zou kunnen doen om het proces van verbreinen bij kind en jongere optimaal te stimuleren. Er wordt gesproken over het belang van steun, sturing en inspiratie. Jolles geeft tips voor docenten en ouders. Uitgangspunt is dat veel tieners er nog niet aan toe zijn om geheel zelfstandig te werken.
Welke factoren bepalen individuele verschillen in schoolprestaties en cognitief functioneren? Wat zijn de verschillen in de hersenontwikkeling tussen jongens en meisjes? Waarom hebben tieners het zo moeilijk met plannen en kiezen en waarom nemen ze zo makkelijk risicos? De rol van biologische factoren en ook sociale en cognitieve processen worden in aparte hoofdstukken besproken.
Jolles pleit voor onderzoek naar de aard van onderwijsinventies van de middelbare en oudere docent. Wat moet er gedaan worden om optimaal gebruik te maken van diens ervaring, en hoe kan beter rekening gehouden worden met functieveranderingen die ook samenhangen met het ouder worden.
Verder stelt hij dat een intrigerende vraag nog niet is onderzocht: hoe komt het dat sommige mensen naarmate ze ouder worden steeds minder openstaan voor nieuwe ervaringen, nieuwe kennis en voor het in beweging blijven in de maatschappij. Jolles stelt: Is het denkbaar dat vormen van 'brain joggen' ook voor de oudere docent gelden dus dat een zekere verandering van aanpak, het opnieuw zich moeten verdiepen in het vak (of in een ander vak) stimulerend zijn voor de verdere persoonlijke groei van de middelbare of oude docent.
Neuropsychologie is een naam voor de wetenschap van hersenen en gedrag.
Meer informatie over Jelle Jolles op www.jellejolles.nl.
Verder verwijs ik graag naar een interview met Jelle Jolles door Thea Vuik 'We hebben elkaar nodig' in het novembernummer van Kunstzone uit 2008
http://kunstzone.nl/magazines/kunstzone-2008/november/we-hebben-elkaar-nodig/?searchterm=jelle%;20jolles